Bezprawna dyskryminacja to złe traktowanie kogoś ze względu na jego cechy osobiste. W Ustawie o Równości z 2010r. wymienionych jest dziewięć cech chronionych w Zjednoczonym Królestwie przez prawo. Są to:
- Płeć
- Stan cywilny (włączając w to partnerstwo cywilne)
- Ciąża i macierzyństwo
- Rasa, narodowość lub pochodzenie etniczne (włączając w to kolor skóry)
- Wiara
- Niepełnosprawność
- Wiek
- Orientacja seksualna
- Zmiana płci
Mniej korzystne traktowanie kogoś w miejscu pracy (lub w odniesieniu do podania o pracę lub nawet po rozwiązaniu stosunku pracy) ze względu na którąkolwiek z powyższych cech, jest uważane za działanie niezgodne z prawem.
W oparciu o inne regulacje prawne, również nie można mniej korzystnie traktować osoby ze względu na to, że:
- Pracuje na pół etatu
- Pracuje na a kontrakcie terminowym
- Jest członkiem związków zawodowych
Według prawa istnieją 4 kategorie dyskryminacji (osobna zasada odnosi się do dyskryminacji z tytułu niepełnosprawności)
Dyskryminacja bezpośrednia
Najprostszy typ dyskryminacji. Oznacza złe traktowanie kogoś, ze względu na którąś z chronionych cech. Na przykład płacenie niższego wynagrodzenia, dlatego że ktoś jest Polakiem.
W niektórych przypadkach, wystarczy by ktoś postrzegał nas jako osobę obdarzoną którąś z cech chronionych, byśmy mogli starać się o przywilej ochrony prawnej. Dla przykładu, jeżeli myślimy, że nie dostaliśmy pracy, bo osoba prowadząca z nami rozmowę kwalifikacyjną myślała, że jesteśmy gejem, to kwalifikuje się to jako bezpośrednia dyskryminacja, nawet jeżeli gejem nie jesteśmy.
Podobnie możemy być również bezpośrednio dyskryminowani ze względu na cechy chronione osoby, z którą mamy jakiś związek. Na przykład bezpośrednią dyskryminacją nie danie promocji komuś, ze względu na to, że ma niepełnosprawne dziecko. Taka dyskryminacja określana jest jako dyskryminacja przez asocjację.
Pośrednia dyskryminacja
Występuje wówczas, gdy pracodawca stawia wymóg (prawnie określany jako kryterium, zastrzeżenie lub działalność), który, aczkolwiek odnosi się do wszystkich, jest trudniejszy do wypełnienia dla pracodawców z cechami chronionymi. Na przykład wymóg, by manager musiał mieć przynajmniej 15 lat doświadczenia, jest dużo trudniejszy do wypełnienia dla młodszych pracowników niż starszych. Albo system bonusowy wynagradzający za dobrą obecność, ale w czas nieobecności włączający urlop macierzyński albo zwolnienia chorobowe z powodu niepełnosprawności.
Dyskryminacja pośrednia jest dozwolona, jeżeli jest usprawiedliwiona tzn. pracodawca może wykazać, że zastosowanie jej jest proporcjonalnie usprawiedliwione celem osiągniętym w wyniku zastosowanych działań.
Dręczenie
Dręczenie jest niepożądanym zachowaniem odnoszącym się do jednej z dziewięciu chronionych cech, mającym na celu albo skutkującym podważaniem godności osobistej albo służącym stworzeniu atmosfery zastraszenia, wrogości, wyszydzenia i wykreowaniu przestrzeni wrogiej ofierze tych działań. Sprawca może nie mieć zamiaru dręczenia ofiary, ale jeżeli jego zachowanie jest postrzegane jako takie przez ofiarę (pod warunkiem, że odczucie ofiary jest zdroworozsądkowe), prawdopodobnie jest ono niezgodne z prawem. Mobbing, czyli znęcanie się, jeżeli dotyczy, którejś z chronionych cech, jest formą dręczenia.
Wiktymizacja
Jesteśmy ofiarą wiktymizacji, jeżeli jesteśmy karani za wszczęcie postępowania z powodu dyskryminacji, czy to w celu ochrony praw własnych, czy kolegi z pracy. Zwolnienie z pracy pracownika (albo wszczęcie przeciw niemu postepowania) ponieważ wniósł on/ ona skargę w sprawie seksistowskiego mobbingu byłoby uważane z wiktymizację w świetle Ustawy o Równości.
Odszkodowanie
Inaczej niż w przypadku wielu spraw roszczeniowych w prawie pracy, w sprawach roszczeniowych o dyskryminację nie ma granicy górnej odszkodowania i w niektórych przypadkach, odszkodowanie to sięgało milionów funtów (np. jeżeli ofiara zarabiała krocie, a dyskryminacja zrujnowała jej karierę). Odszkodowanie może dotyczyć strat finansowych, jak też obrazy uczuć.
Wszczęcie postępowania
Aby wnieść sprawę o dyskryminację do Trybunału Pracy, nie istnieje wymóg długości okresu zatrudnienia, a skarga może być wniesiona nawet o nie przyjęcie do pracy.
Jeżeli myślimy, że staliśmy się ofiara bezprawnej dyskryminacji w miejscu pracy, musimy działać szybko. Istnieje limit czasowy, co do czasu wniesienia sprawy do Trybunału Pracy – zazwyczaj trzy miesiące od daty postępowania, przeciwko któremu wnosimy skargę, do rozpoczęcia Wczesnego Pojednania przez ACAS i jeżeli nie osiągniemy ugody przez ACAS, będziemy musieli dostosować się do terminów wymaganych przy wnoszeniu sprawy do Trybunału Pracy. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, warto zatrzymać upływ czasu poprzez wszczęcie postępowania Wczesnej Ugody poprzez ACAS, co da czas na się z prawnikiem – specjalistą od prawa pracy.
Prawnik taki pomoże uzyskać poradę, w sprawie szans wygrania sprawy. Nasza kancelaria Truth Legal czasami prowadzi sprawy o dyskryminację na zasadzie „Nie wygrywasz- Nie płacisz”.
